ROERMOND - Rijkswaterstaat heeft een ecologisch verbeterplan uitgewerkt voor het gebied rond de oude Maasarm in de Hansummerweerd in de gemeente Roermond. Het gaat om het aanleggen van kwelgeulen en een nieuwe monding voor de Swalm. Ook krijgt de meander zelf een impuls. Het zogeheten Ontwerp-Projectbesluit hiervoor ligt nu ter inzage voor het brede publiek. Op 12 februari 2025 is er een inloopavond in Beesel waar belangstellenden terecht kunnen met vragen.
Door menselijk ingrijpen is er veel veranderd aan het rivierenlandschap. Dat heeft niet altijd goed uitgepakt voor het waterleven. Rijkswaterstaat werkt daarom al geruime tijd aan het ecologisch herstel van de Maas. De maatregelen moeten ervoor zorgen dat er weer ruimte komt voor natuurwaarden; meer leefgebied voor de flora en fauna die thuishoren in en langs de rivier. Een belangrijke basis daarvoor is de Europese Kaderrichtlijn Water, die als doel heeft de kwaliteit van onze oppervlaktewateren te verbeteren en beschermen.
Nieuwe monding Swalm
Langs de zuidelijke Zandmaas bevindt zich tussen de buurtschappen Rijkel en Wieler een doodlopende oude Maasarm, die deels nog water bevat en waar een jachthaven is gevestigd. Onder de projectnaam Geul Hansummerweerd-Oude Maasarm staan hier drie deelmaatregelen op het programma. Zo is het de bedoeling om schuin door het schiereiland een nieuwe monding voor de Swalm te graven om de beek rechtstreeks aan te takken op de Maas. Dit maakt het voor vissen die van stromend water houden, zoals de zalm, gemakkelijker om vanuit de rivier landinwaarts de Swalm op te zwemmen om op te groeien of zich voort te planten.
Kwelgeulen
Aan de zuidkant van de Maasarm liggen nog drassige restanten van vroegere geulen. Op die plek worden drie ondiepe kwelgeulen aangelegd, gevoed door grondwater dat afstroomt uit de naastgelegen hogere terrassen. Kwelgeulen komen van nature voor tussen Roermond en Mook. Hier horen bijzondere flora en fauna thuis die van zuiver, stilstaand en mineraalrijk water houden. Kwelwateren zijn echter schaars geworden. Daarom herstelt Rijkswaterstaat dit type leefgebied weer zoveel mogelijk.
Impuls oude Maasarm
Tot slot zijn er enkele kleinschalige ingrepen in de Maasarm zelf voorzien, zoals het afzinken van dode bomen achter het jachthaventje. Deze invaarblokkade moet er samen met een ballenlijn voor zorgen dat bootjes niet verder de meander in kunnen komen. Dat brengt meer rust voor het waterleven. Het dode hout werkt tegelijkertijd als een soort rivierkoraal voor vissen en kleine waterdiertjes. Ook wordt er langs de oever van de kleine plas aan de zuidwestpunt een moerassige zone aangelegd.
Waar vindt u het plan en hoe kunt u reageren?
In het Ontwerp-Projectbesluit staat beschreven wat er precies gaat gebeuren. Onder dit besluit vallen overigens nog zes andere maatregelgebieden voor ecologisch herstel: Geul De Weerd-Reuver en vijf locaties in de noordelijke Grensmaas. U vindt het document, en een samenvatting daarvan, op www.platformparticipatie.nl/noordelijkegrensmaas-zuidelijkezandmaas. Reacties op het plan (zienswijzen genoemd) kunnen digitaal, schriftelijk of mondeling worden ingediend. Dat kan tot en met maandag 10 maart 2025. De website biedt meer informatie over de procedure.
Inloopavonden
Rijkswaterstaat organiseert twee inloopavonden over de maatregelen: op dinsdag 11 februari 2025 in restaurant Int Brookx in Stevensweert en op woensdag 12 februari 2025 in Hoeve de Bongerd in Beesel. Medewerkers van Rijkswaterstaat zijn dan aanwezig om vragen te beantwoorden. Aanmelden is niet nodig. Geïnteresseerden zijn welkom om tussen 18.30 en 21.00 uur binnen te lopen, er is geen centrale presentatie.
Meer weten of vragen?
Voor vragen over de procedure kunt u bellen naar de directie Participatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat via telefoonnummer 070-456 96 07.
Voor inhoudelijke vragen over de maatregelen kunt u gratis bellen met Rijkswaterstaat via 0800-8002 of kijk op de Maaspagina op www.samenwerkenaanriviernatuur.nl voor meer informatie.